ეთნოგრაფია

ქართული წარმოშობის საკუთარ სახელებში, ძირითადად, გადმოცემულია ფიზიკური და სულიერი(შინაგანი) ნიშან-თვისებები, აგრეთვე ცის სხეულთა, ყვავილ-მცენარეთა, ცხოველთა და ფრინველთა სახელწოდება. ქვემოთ არის ქართული სახელების ერთგვარი ნაკრები, ამოწერილი საისტორიო საბუთებიდან, წყაროებიდან, მოსახლეობის აღწერის დავთრებიდან და დაფიქსირებული ეთნოგრაფიულ ყოფაში:

ავბეწვა, აპრილა, არმინდა, აფხაზა/აფხაზი, აფთარა, ახალკოჩი, ახალბედა, აღდგომელა, აღვსება, ახალა;

ბათურა, ბარდღა, ბატონისა, ბიჭია (ბიჭიკა, ბიჭიელა), ბაჭია/ბაჭუა, ბიძია, ბიძინა, ბიძასთვალა, ბიძურა, ბერდია, ბერი, ბერდედა, ბებერა, ბერძენა, ბუა, ბადრია, ბაწაწუნი(ბაწაწა), ბოსელა, ბოჩოლა, ბედი (ბედო), ბედუკა, ბედმამაცი, ბოლონა, ბუთხუზა, ბულბულა, ბუტურა, ბუღია;

გამახელა, გაზდილა, გამეზარდა, გამიხარდი, გამახარე, გამიგონი(ა), განაგონა, გაწირა, გერი, გვიანა (გუიანი), გვრიტი (გვრიტა), გვიტია, გვერდა, გვიმრა, გლახა (გლახუა), გოგორა, გოდორა, გონიერი(ა), გოჭი(ა), გრუტუნა, გრძელ(ა), გულქალა, გულმაგარ, გულუხა, გუგულა, გულაბა;

დათვია (დათვა), დედაო, დედუნა, დედურა, დედუკა, დედიკა, დედულა, დათუნა, დედოფალა (დეუფალი), დიდება, დედისდედა, დედისიმედი, დედულისა, დედიქალა, დედისკალთა, დეისმამა, დაბალა;

ეკალა, ეშმაკუნა, ენძელა, ემეტა, ერთგულა;

ვეფხია, ვიგრია, ვირიკა, ვარდი, ვარდიკა, ვაჟიბედი (ვაჟბედაი), ვაჟობა, ვაჟიკა (ვაჟია);

ზანდუკა, ზარალო, ზებედა, ზვიად, ზექალი;

თავხელა, თავბერი(ა), თავქალა, თავაზა, თეთრა, თეთრუა, თეთრაქალი, თოვლაი, თურქია, თათარა, თათვი, თვარელი, თაგო (თაგუა, თაგუნა), თიბათვე, თიები, თიბელა, თვალია (თუალია), თუალთა, თვალშავი, თოლიშია, თოლიბედი, თოლიოქრო, თოლიკავა, თვალმინდი, თვალობა, თუთა, თუშია, თხუნია/თხუნა;

ია, იაბერ, იაბედა, ია(თა)მზე > ათამზე, ირემა, იმედა, იმედისა, იანვარა, ინანა;

კაკალა, კავთელა, კავთულა, კაკაბა, კაცია, კათათურა, კაცურა, კაციოქრო, კალმახელი, კახაბერი, კატაი, კრავაი, კეკლუცაი, კეთილა, კურდღელა, კუერნა, კოჩი, კომშა, კოწიწა, კმარა, კვირია, კვირისა (კუირისა), კიკნა, კოპიტა, კოტორა, კოჭლა, კორკოტა, კუნწულა, კვაწუნი, კვატი, კვიტაი, კოხტა, კურცხაი, კურცხალი, კუტა;

ლომა, ლაჟვარდა, ლამაზუნა, ლაპა, ლაშქარა, ლაშხა, ლამაზი/ლამაზო, ლეგა, ლეკვია (ლეკვიელა), ლიტრა, ლომკაცი (ლომისკაცი);

მალხინა, მამისთვალა, მათვალი (მათვალიკა), მამისგულა, მამაგული, მამგულა, მამასულა, მამა, მამალა, მამილა, მამადედა, მამნე, მამნუა, მამინა, მამუკა, მამანი, მამკაცა, მამაცა, მამისიმედი, მამისბედა (მამასბედა), მამასფერი, მამისმამა, მამესწარა (მომესწარა), მამაშვილა, მამიკეთილა, მამობილა, მანძულა, მარცვალა, მარგველა, მარტია (მარტა), მარღია, მარწყვა, მაისა, მასკვლავა, მაყვალა, მაჭარა, მარხვა, მაღლია (მაღალა), მაყვალო, მაჩხურა, მახარა, მახათა, მახარებელი, მახვილა, მგელა (მგელი, მგელო, მგელია, მგელიკა, მგელიტა, მგელუტა), მგზავსიერი, მელიკა, მერცხალა, მეგრელი, მეშველი, მემცხვარე, მეტი, მეფისა, მეწყინა, მზია, მზისა, მზევარ, მზევინარ, მზეკო, მზექალა, მზეხა, მზეუა, მზეჭაბუკ, მთვარე, მთვარისა, მთვარელი, მინდორა, მინდია, მინდოდა, მიხაროდაი, მოკლია, მოლოდინა, მთორელა, მთვრალა, მორბედა, მოგელი, მოზვერა, მრევალა, მყვირალი, მშვიდა, მცივანა, მჭედელი(ა), მურღვა, მურა, მურღულა, მუწუკი, მუხლუხაი, მუხუსგული(ა), მძულია (ძულია), მძიმია, მწარე (მწარია), მწყერა, მწივანი, მხიარულა;

ნასყიდა, ნათობა, ნათელი, ნათია, ნაკვეთაი, ნანატრია (ნატრია), ნატრო, ნარჩიტა, ნაღველაი, ნაცვალა, ნეფისა, ნებიერი, ნემსა, ნისლაურ, ნიბლი/ნიბლუა, ნიშა, ნიჟარა, ნიორა, ნუკრია, ნუნუა, ნუში;

ობოლა, ოდიშელი, ორღობა, ოქროპირი, ოქროა, ოქროქალი, ოსია;

პაპაკუდა, პატარა (ბატარა), პატარქალი, პატარკაცი, პატიჟა, პაწაწუნი, პაპა, პაპილო, პაპუნა, პაუჩელი, პირქუშა, პირიმზე;

ჟუჟუნა

რჩეულა, რთველია, რკინა, რუსი (რუსია), რუსულა, რუხი (რუხია);

საყვარელა, სანატრელი, საბედა, სათნო, სამებისა, სანათაი, სათუთი, სამართალა, სარკია, სეხნია, საძაგელა, სამძიმა, სამძიმარი, საწუთრო, სულია (სულა), საყურა, სომხია, სიხარული(ა), სტუმრია, სინათლე, სიყმია, საბრალა (საბრალო), სამხარა, სახელა, სახიერი, სულმამა;

ტრედა(ი), ტალახა, ტუხა, ტურა, ტუჩა(ო), ტყემალა;

უგუნურა, უგემური, უფლისა, უმცროსა (უმცრუა), უშიშა, უჭკუა, უწყინარი/უწყენარი;

ფიქრია, ფოთოლა, ფოცხვერა, ფაცქალა, ფშაველა, ფეტვია, ფუტკარა, ფერცელა, ფეხელა, ფიცხელა, ფსიტი;

ქრისტესია (ქრისტეშია), ქუფრია, ქალა (ქალუკა, ქალინა), ქალობაი, ქალკმაი, ქალთამზე, ქურციკა, ქორია, ქარია, ქოჩორა, ქუშა, ქება, ქერა, ქველი (ქველია), ქორფა;

ღაბუა, ღერანა, ღონენა, ღვთისია, ღვთისამიერი, ღვთისწყალობა, ღმერთისა/ღმერთისია, ღონია, ღვთისავარ, ღარიბა, ღვინია (ღვინო), ღრინა, ღრუბელა (ღურბელა);

ყორანა, ყვინჩია, ყურა, ყელგრძელი, ყვირილა, ყვავილა, ყუშიტა, ყაჭია;

შავთვალა, შუა, შოშია, შიში(ა), შავხალა, შავა, შაშვა/შაშვია, შველაი, შვილია/შვილაი, შვიდაი, შვენიერი, შეწირულა, შენაწირა, შობელა, შმაგი, შუღლია, შუქია;

ჩქარია, ჩაუქა, ჩინელი, ჩერქეზა, ჩხიკვი, ჩხიკუა, ჩხუბია, ჩიტა (ჩიტო, ჩიტიელა);

ძამუკა, ძნელა, ძამა, ძია, ძმობილა. ძაღლია (ძაღლუა), ძაღლუტა, ძღინკიელა, ძულია, ძილუკაი;

წამალა, წესიერი (წესიარა), წყალობა, წყარუა, წრაპაკანი, წიქა, წიქარა, წაბლიკა, წითელა, წიწილა, წვრილა, წინწყალა, წულაი;

ცეცხლაი, ცირა, ცისმარ, ცისნამი, ცისანა, ცივნარა, ციხელი, ცუცუნი/ცუცუნა, ცაცუნა, ცოტა (ცოტია), ცქიფი/ცქიფო, ცქირია, ცქვიტია, ცოტიკა, ცისკარა, ცოცხალა, ცივა, ცინცხალა, ცუარი, ცუგნა, ცხადა, ცხოვრება, ცუდაკა, ცხელა, ცხვირა;

ჭიჭინა, ჭუკია (ჭუკა, ჭუკიელა), ჭანია, ჭაბუკა (ჭაბუკველა), ჭვრინტა, ჭიალა, ჭიაბერ, ჭიჭილა, ჭრელა, ჭინჭარა, ჭუჭულა(ი), ჭაჭკანა;

ხუცურა, ხისფეხი, ხარება, ხევსური (ხევსურა), ხატია, ხახალა, ხახულა, ხატისა, ხიბლო, ხიზანა, ხორხელა, ხუცია, ხელა, ხუმარა, ხარია, ხალია (ხალინა), ხმალა, ხმელა, ხვთისამიერი, ხოხობა;

ჯავახ, ჯავარა, ჯავშანა, ჯიხვი, ჯვარისა, ჯვარია, ჯოგია, ჯოხაი, ჯღანა.

ამ ჩამონათვალიდან ყველაზე მეტად მომეწონა ეს სახელები: თოვლაი, თიბელა, მთვარისა, მინდია, ხატია.

ჭდე: ეთნოგრაფია

მამიჰლაპინატაპაი

ამიერკავკასიის ეთნოგრაფიული რუკები

ქართული სახელები