საქართველოს გერბი

საქართველოს სახელმწიფო გერბის მთავარი ფიგურა არის წმინდა გიორგი, რომელიც ჰერალდიკაში და ვექსილოლოგიაში სიმბოლურად გამოისახება – თეთრ ფონზე წითელი სწორკუთხა ჯვარი (ჰერალდიკაში – ვერცხლის ველზე მეწამული სწორკუთხა ჯვარი).

წმინდა გიორგი, როგორც ერთიანი საქართველოს სიმბოლო, ანუ საქართველოს განმასახიერებელი და მფარველი, პირველად მეფე გიორგი III დიდ სახელმწიფო საბეჭდავზე გვხვდება. მეფე დავით IV აღმაშენებლის უცნობი მემატიანე წერს, რომ 1121 წელს დიდგორის ბრძოლაში “წმიდა მოწამე გიორგი განცხადებულად და ყოველთა სახილველად წინაუძღოდა” ქართველთა ლაშქარს.

გრიგოლ ფერაძეს, რომელმაც შეისწავლა ისტორიული წყაროები Georgia-ს სახელის წარმომავლობის შესახებ, თავის ნაშრომში “უცხოელ პილიგრიმთა ცნობები პალესტინის ქართველი ბერებისა და ქართული მონასტრების შესახებ”, მოყავს მეტად საინტერესო ცნობა პალესტინის ქალაქ აკრას კათოლიკე ეპისკოპოსის ჟაკ დე ვიტრის (Jacques de Vitry. დაახლ.1160/70-1240წწ.) ნაშრომიდან “იერუსალიმის ისტორია” (Historia Hierosolimitana) – “ამ ხალხს Georgian-ებს უწოდებენ, რადგან ისინი განსაკუთრებული მოწიწებით ეპყრობიან და ეთაყვანებიან წმინდა გიორგის, ვისაც თავიანთ მფარველად და მედროშედ თვლიან… და პატივს სცემენ ყველა წმინდანზე მეტად”. ხოლო სოლმის გრაფი იოჰანი 1483 წელს წერს: “არის კიდევ ერთი ხალხი, იერუსალიმიდან შორს მცხოვრები… მათ Georgian-ებს უწოდებენ, წმინდა გიორგის სახელის მიხედვით, რომელიც მფარველად აურჩევიათ”.

საინტერესოა, რომ ერთ-ერთი ქართული ლეგენდით, რომელიც იოანე ბატონიშვილს მოჰყავს “კალმასობაში”, დავით აღმაშენებელმა “… იხილა მცხეთის იწროთა ადგილთა შინა ცხენი ესე რქოსანი, დაუძახა მეფემან, და მოვიდა მეფესთანა, და შეიპყრა მეფემან, და მოვიდნენ მონანიცა მეფისანი, და ბრძანა მეფემან შეკაზმა ცხენისა ამისი, და აღუდვა ლაგამი წმინდის გიორგის ცხენისა”.

თეიმურაზ ბატონიშვილის ცნობით “ქართველთა მეფენი ღერბთა მათთა დასწერდეს სახესა წმინდის ამის მთავარმოწამისა გიორგისასა… და იქმნა სახეი მისი შეწყნარებული პირველ ოდენად ქართველთა სახელმწიფოსა”.

მეწამულ ველზე ვერცხლის წმინდა გიორგი, როგორც საქართველოს გერბი, მოცემული აქვს ვახუშტი ბატონიშვილს თავის 1735 წლის საქართველოს და კავკასიის რუკაზე. იგი წარმოდგენილია მეფე ერეკლე მეორეს 1784 წლის დიდ სახელმწიფო ბეჭედზეც. წმინდა გიორგი, როგორც საქართველოს გერბის მთავარი ფიგურა, დაფიქსირებულია უცხოურ წყაროებშიც: რუსეთის მეფის ალექსეი მიხაილოვიჩის 1672 წლის ე.წ. “ტიტულარნიკში”; ავსტრიის იმპერატორის ლეოპოლდ I ელჩის იოჰან გეორგ კორბის 1698 წლის მოგზაურობის ანგარიშში და სხვა.

საქართველოს სახელმწიფო გერბში, როგორც სახელმწიფო სუვერენიტეტის ნიშანი, გამოყენებულია ქართული სამეფო გვირგვინი, რომელიც საერთაშორისო ჰერალდიკაში “ივერიის გვირგვინის” სახელწოდებით არის ცნობილი.

რაც შეეხება გერბის ფარისმტვირთველ ოქროს ლომებს, იგი მოცემულია ქართველთა მეფეთა, ლევანის, ქაიხოსროს, გიორგი XI, ვახტანგ VI, ერეკლე II, გიორგი XII და დავით XII გამგებლის გერბების გამოსახულებათა მიხედვით.

სახელმწიფო გერბის ავტორია: მხატვარი მამუკა გონგაძე.

გერბები ვახუშტის მიხედვით

ეს არის საქართველოს და მომიჯნავე ქვეყნების გერბები ვახუშტი ბაგრატიონის მიხედვით. მთელ ამ ზოოჰერალდიკურ შემოქმედებაში ყველაზე მეტად მომწონს რანის გერბი – ობობა და აბლაბუდა 😀 ❤

ბათუმის წმინდა ალექსანდრე ნეველის სამხედრო ტაძარი

ბათუმის წმინდა ალექსანდრე ნეველის სამხედრო ტაძრის საძირკვლის კურთხევა 1888 წლის 25 სექტემბერს რუსეთის იმპერატორის ალექსანდრე III-ის და მისი ოჯახის წევრების თანდასწრებით აღსრულდა, სიმბოლური პირველი ქვა იმპერატორმა თავისი ხელით ჩადო საძირკველში. ტაძარი აკურთხეს 1906 წლის 6 დეკემბერს, ბათუმის რუსეთის იმპერიასთან მიერთების 25 წლის აღსანიშნავად. ბათუმის მასშტაბში ტაძარი ბევრად შთამბეჭდავად გამოიყურებოდა ხუთი ბოლქვისებრი გუმბათითა და კიდევ უფრო მაღალი კარვისებრი სამრეკლოთი და “ზემოდან” გადაჰყურებდა ქალაქს. მონუმენტური იერის გარდა, მას მრავლობითად დანაწევრებული კილისებრი სარკმლები და ცენტრალური კუბის წახნაგებზე არსებული უამრავი კოკოშნიკების არშიები დაჰყვებოდა. მის არქიტექტორად სახელდება ვასილი კოსიაკოვი. საბჭოთა წყობილების დამყარების შემდეგ 1921 წ. ტაძარი “ანტირელიგიურ მუზეუმად” გადააკეთეს, ხოლო 1931-1932 წლებში ტაძრის შენობა მთლიანად დაანგრიეს, მის ადგილზე მოგვიანებით აშენდა სასტუმრო “ინტურისტი”, არქიტექტორ ალექსეი შუსევის პროექტით.

ლენინის ძეგლი ზაჰესში

საბჭოთა კავშირში ვლადიმერ ლენინის ათასობით ძეგლი დაიდგა, თუმცა ერთერთი ყველაზე გამორჩეული ძეგლი დაიდგა 1927 წელს ზაჰესში – წოლხვრელის, მდინარის, წყალმიმღებისა და სათავო გამწმენდ რაბს შორის წარმოქმნილ კუნძულზე; კლდოვან ქარაფზე, მდინარის პირას. ლენინის ძეგლი საკმაოდ კარგად იყო ჩამჯდარი გარემოში და ხელის ჟესტით მიუთითებდა ზაჰესის კაშხლის მიმართულებით. ბრინჯაოს 7 მეტრიანი ძეგლის ავტორი იყო ცნობილი რუსი მოქანდაკე ივანე შადრი. 1991 წელს მოხდა ბელადის ძეგლის დემონტაჟი.

ლუფტვაფეს აეროფოტოგადაღება

მეორე მსოფლიო ომის დროს ნაცისტური გერმანიის სამხედრო-საჰაერო ძალებმა საქართველოს სხვადასხვა ადგილის აეროფოტოგადაღება მოახდინეს. გერმანელებს ძირითადად აინტერესებდათ სამხედრო ქარხნების, ელექტროსადგურების, ნავსადგურების, სარკინიგზო ხიდების და სხვა სტრატეგიული ობიექტების ადგილმდებარეობა. ომის დასრულების შემდგომ ლუფტვაფეს არქივი ალაფის სახით ამერიკელებმა გაიტანეს გერმანიიდან.

თბილისი

კასპი

აგარა

ხაშური

ქუთაისი

აბაშა

სენაკი

ხობისწყლის შესართავი

ოჩამჩირეს ნავსადგური

კოდორის შესართავი